گروه ۳۵۲ یکی دیگر از ۵ گروه برتر ال‌جی چلنجر است که به دلیل وجود نرخ بالای بیکاری در ایران نسبت به کشورهای پیشرفته تصمیم گرفت در زمینه تأثیر شتاب‌دهی به استارتاپ‌ها در جامعه و تأثیر آن بر اقتصاد کشور به انگلستان سفر کند و پروژه تحقیقاتی خود را به سرانجام برساند.

آنچه در ادامه می‌خوانید گزارش دوازدهمین روز از سفر تحقیقاتی این گروه در شهر لندن، پایتخت انگلستان، است.

گزارش روز دوازدهم؛ 29 سپتامبر

آخرین جلسه کاری ما در انگلستان با میزبان اصلی ما در شهر لیورپول، آقای دکتر حسین شریفی برگزار شد. دکتر شریفی که نقش اساسی در شکل‌گیری ایده کلی تیم، دعوت به دانشگاه لیورپول، تشویق به ادامه راه و هماهنگی بازدیدها در دانشگاه لیورپول داشتند، در یک روز نیمه ابری لیورپول، از کمی پیش از ظهر تا ساعات بعد از ظهر میزبان ما بودند تا در گفت و گویی صمیمی محیط استارتاپی و اکوسیستم کارآفرینی شهر لیورپول و در نگاهی جامع‌تر انگلستان را برای ما تشریح کنند.

معرفی دکتر حسین شریفی:

• استاد (Associate Professor) دانشگاه لیورپول از سال ۲۰۰۴
• فارغ‌التحصیل PHD در مهندسی صنایع از دانشگاه لیورپول سال ۱۹۹۹
• فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی صنایع از دانشگاه صنعتی امیرکبیر سال ۱۹۹۳

خلاصه نکات مهم مطرح شده:

پروژه عظیم پژوهشی-علمی 2020 Horizon یا افق علمی سال 2020 بزرگ‌ترین و مهم‌ترین طرح پژوهشی و اختراعات حوزه اتحادیه اروپا تاکنون است. اهداف اصلی این پروژه تشویق اختراعات، ابداعات و راه‌حله‌ای اساسی در حوزه‌های مختلف به‌واسطه هدایت ایده‌های جدید از فضای آموزشی و آزمایشگاهی به بازار است. این طرح بودجه‌ای برابر با حدود 80 میلیارد یورو را در طی 7 سال) از 2014 تا 2020 به این منظور اختصاص داده است که این رقم به غیراز سرمایه‌گذاریهای حاشیه‌ای و جذب سرمایه از حوزه‌های عمومی و خصوص به شکل جداگانه است. این پروژه با حمایت سیاسی رهبران اتحادیه اروپا و پارلمان اروپا به تصویب و اجرا رسیده است. این رهبران به این باور رسیده‌اند که سرمایه‌گذاری بر روی اختراعات و پژوهشهای علمی برای آینده اتحادیه اروپا آن موضوعی اساسی و مهم است و ازاین‌رو آن را در قلب استراتژی سال 2020 برای توسعه هوشمند، پایدار و همه‌جانبه اتحادیه قرار داده‌اند. افق 2020 قرار است این مهم را از طریق پیوند اساسی بین پژوهش و اختراعات و تمرکز بر سه حوزه ممکن سازد: علم و دانش ممتاز، رهبری صنعتی و چالش‌های اجتماعی. هدف نهایی این است که اتحادیه اروپا قادر به تولید و اشاعه علم و تکنولوژی با استاندارد جهانی در راستای رشد اقتصادی شود.

مخاطبین و ذینفعان اصلی این برنامه‌ها عبارت‌اند از:

• دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی
• شرکت‌های نوآور مبتنی بر فناوری‌های جدید
• شرکت‌های کوچک و متوسط
• نهادهای عمومی و دولتی
• پژوهشگران و فناوران تازه‌کار و با تجربه (فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها، اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی)
• سازمان‌ها و مؤسسات پژوهشگر خارجی

حوزه‌های کلیدی که در برنامه‌های مذکور مورد توجه قرار گرفته‌اند شامل موارد زیر هستند:

• سلامت
• تغذیه، کشاورزی و شیلات، فناوری‌های زیستی
• فناوری اطلاعات و ارتباطات
• علوم و فناوری‌های نانو
• انرژی
• محیط‌زیست و تغییرات آب و هوایی
• حمل و نقل
• علوم اجتماعی، اقتصاد، علوم انسانی
• فضا
• امنیت

نکته قابل ذکر این‌که پس از تصویب برگزیت و خروج قریب الوقوع انگلستان از اتحادیه اروپا، تامین مالی بسیاری از پروژه‌های دانش‌بنیان در انگلستان با موجه شده است. از این رو دولت انگلستان با جهت دهی به شرکت و کمپانی‌های صنعتی بزرگ و کوچک در جهت تشکیل خوشه های خلاق مفهومی به نام Business Hub‌ توسعه داده است. در این هابها در بعضی موارد تا حدود ۴۰۰۰ شرکت کوچک و متوسط حضور دارند. (مانند آنچه در لیورپول موجود است.)

معمولا یکی از مهمترین دغدغه‌های شرکت‌های مخترع و مبتکر، دسترسی به سرمایه‌گذاری برای ایده‌های با ریسک بالای خود است. افق 2020 درصدد است تا این شکاف سرمایه‌گذاری را با تخصیص ضمانت‌های مالی و همچنین وام های مختلف به این شرکتها و بنگاههای کوچک و متوسط پر کند. این امر مانند یک کاتالیزور یا تسریع‌کننده جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و سرمایه مشارکتی عمل خواهد کرد تا به کمک این دست از اختراعات و پژوهش‌ها بیاید. تخمین زده شده که هر 1 یورو سرمایه‌گذاری در این حوزه برابر با 5 یورو سرمایه‌گذاری بیشتر را به دنبال خواهد داشت.

نکته مهم دیگر در این خصوص این است که وابستگی شرکتها و کسب‌و‌کارها و همینطور شتابدهنده‌ها و دیگر عوامل و بازیگران موثر در این حوزه به دولت، کاملا محدود به حوزه سیاست‌گذاری است.