گروه ۲۲۹، یکی دیگر از ۵ گروه‌ منتخب پروژه جهانی ال‌جی چلنجر امسال، که در رشته مهندسی پلیمر (مقطع کارشناسی ارشد) در دانشگاه امیرکبیر تهران به تحصیل مشغول هستند با موضوع جذاب بازیافت لوازم الکترونیک به سفر تحقیقاتی خود در کشور هلند پرداختند.

گزارش چهارمین روز از سفر این تیم را در ادامه بخوانید.

چهارمین روز سفر (۲۲ نوامبر): ملاقات با آقای مجید آرایی (مدیرعامل شرکت Holland Recycling)

روز چهارم از سفر ما به ملاقات با بنیانگذار ایرانی کمپانی Holland Recycling اختصاص یافت. در واقع، دومین بار بود که ما به این کمپانی می‌رفتیم. از قبل اطلاع پیدا کرده بودیم که مجید آرائی از افراد برجسته در زمینه بازیافت پسماندهای الکترونیکی است و می تواند در رابطه با اجرایی کردن این پروژه در ایران کمک حائز اهمیتی به ما کند.

در ابتدای امر توضیح دادند کمپانی های مربوط به بازیافت پسماندهای الکترونیکی به ۳ بخش تقسیم می‌شوند:

1. کمپانیهای جمع‌آوری کننده E-waste مانند wecycle  و weeenl
2. کمپانی‌های طبقه‌بندی کننده و sorting لوازم الکترونیکی مانند Sims و Holland Recycling و …
3. کمپانی‌های پالایش پسماند الکتریکی که نمونه آن در کشور هلند وجود ندارد

تا قبل از احداث کارخانه Holland Recycling توسط مجید آرائی، تمام کمپانی‌های بخش ۲ جداسازی و طبقه‌بندی پسماندهای الکترونیکی را به صورت ماشینی انجام می‌دادند که نمونه بارز آن کمپانی Sims است و حتی ایده این کار با دست را در کشور هلند غیر ممکن می‌دانستند. در نتیجه، محید آرائی اولین کسی بود که توانست کمپانی طبقه‌بندی پسماندهای الکترونیکی به صورت دستی و بدون ماشین‌آلات سنگین و بزرگ را احداث کند.

او بر این عقیده بود که در جداسازی با دست درصد خلوص مواد جداشده‌ای همچون طلا و مس بیشتر است؛ در صورتی که ماشین‌ها به طور کامل با درصد خلوص بالا نمی‌توانند طلا و آلومینیوم را از هم جدا کنند که بعدها در بخش پالایش این موضوع ایجاد مشکل می‌کند. بنابراین، اگرچه جداسازی با دست احتیاج به سرمایه‌های کلان ندارد اما از طرف دیگر دارای دقت بالاتری نیز هست.

بهتر است کار sorting در ایران نیز با دست صورت گیرد. در طبقه‌بندی و جداسازی با ماشین، باید از ماشین‌آلات خیلی خوبی استفاده کرد که این امر در وهله اول سرمایه بسیار زیادی نیاز دارد؛ در واقع کاری که شرکت‌های بزرگی همچون Sims  انجام می‌دهند.

البته این قدم اول است. سپس در مرحله بعد، جداسازی پلاستیک و refining (خالص‌سازی) انجام می‌گیرد که این بخش نیز با دست انجام می‌شود. در کل، می‌توان گفت هیچ گونه ماشینی در این کمپانی وجود ندارد؛ البته برای جداسازی مواد خطرناک همچون جیوه محصولات باید به کمپانی Sims فرستاده شوند چرا که تنها دستگاه جداسازی جیوه در این کارخانه وجود دارد.

همانطور که ذکر شد، در پسماندهایی مربوط به holland recycling بیش از بقیه مواد، طلا وجود دارد که شرکت میتسوبیشی ژاپن در استخراج آن منحصر به فرد است. شرکت میتسوبیشی، که بیشتر به محصولات اتومبیل و تهویه مطبوع  خود شناخته می‌شود، در اصل بزرگترین کمپانی رافیناژ دنیاست. آقای آرایی آشنایی نزدیکی با این شرکت دارند و برای برقراری ارتباط با آنها ما را کمک خواهند کرد تا امکان بازدید از آنجا را برای ما مقدور سازند.

نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که Umicore می‌تواند موبایل را بازیافت کند اما میتسوبیشی چیزهایی که داخل موبایل است را بازیافت کرده و در نتیجه طلا و بقیه مواد با ارزش را با خلوص بالا استخراج می‌کند.

بسیاری از پسماندهای الکترونیکی از شرکت weeenl دریافت می‌شوند و مابقی آن به طور مستقیم از کمپانی‌ها خریداری می‌شود.

در رابطه با عدم انجام بازیافت شیمیایی از ایشان پرسیدیم. توضیح دادند که بازیافت شیمیایی با اسید و نمک، در اشل آزمایشگاهی جوابگوست، اما در اشل 1000 تن یا 10000 تن امکان‌پذیر نیست. همچنین جداسازی مکانیکی دارای دقت بالاتری است.

به ما اطمینان دادند که در ادامه کار می‌توانیم از کمک ایشان بهره بگیریم و امیدوار بودند که این پروژه به راحتی در ایران قابل اجراست چرا که نیاز به وارد کردن ماشین‌های گران‌قیمت به هیچ عنوان نیست و تنها کافیست در این زمینه تجربه کسب کرد. در زمینه برگزاری کارگاه‌ها و workshop هایی به صورت اختصاصی به منظور یادگیری جداسازی و طبقه‌بندی کردن اعلام آمادگی کردند. همچنین برای هرگونه همکاری با ما آماده هستند.